คุณแม่หลังคลอดทุกท่านมีเรื่องให้ทำมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของตัวเองและของลูกน้อย จึงไม่แปลกเลยที่คุณแม่หลังคลอดหลายท่านมักมีความกังวล และมีสีหน้าที่เหนื่อยล้า แต่ความเป็นแม่จะแสดงออกถึงสิ่งเหล่านี้ได้ไม่บ่อยนัก การทำตัวให้กระฉับกระเฉง ทำใจให้สบาย คิดเสียว่านั่นคือหน้าที่สำคัญของคนเป็นแม่ สิ่งที่แม่ต้องให้ความสำคัญไม่แพ้กันคือการดูแลตัวเองควบคู่ไปด้วย มาดูว่าหลังคลอดควรดูแลอะไรเป็นพิเศษ
1. อาหาร คุณแม่ควรรับประทานอาหารเพิ่มขึ้น เนื่องจากต้องใช้ในการสร้างน้ำนมให้ได้ตามความต้องการของลูกน้อย อาหารที่ควรรับประทาน ได้แก่ นม ควรดื่มอย่างน้อยวันละ 2-3 แก้ว ผลไม้ ถั่ว แป้ง เนื้อสัตว์ต่างๆ แต่ควรลดอาหารรสจัด ของหมักดอง และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะสามารถขับออกมาทางน้ำนมได้
2. การพักผ่อน หลังจากที่คลอดลูก แม่จะมีความอ่อนเพลีย เป็นเพราะการสูญเสียพลังงานจากการคลอดและการดูแลลูก ฉะนั้นแม่ต้องแบ่งเวลาหรือหาเวลาเพื่อพักผ่อนบ้างในช่วงกลางวัน ขณะที่ลูกน้อยหลับ แม่ก็ควรจะได้หลับซัก 1-2 ชั่วโมง
3. การดูแลความสะอาดหลังคลอด สำหรับแม่ที่ให้นมหลังคลอดน้ำนมจะไหลเปรอะเปื้อน ฉะนั้นก่อนและหลังให้นมแม่ควรเช็ดทำความสะอาดหัวนมด้วยน้ำต้มสุก เพื่อรักษาความสะอาด และป้องกันไม่ให้น้ำนมเกาะติดหัวนม ซึ่งอาจจะทำให้หัวนมแตกได้ ที่สำคัญแม่สามารถอาบน้ำ แปรงฟัน สระผมได้ตามปกติ
4. การดูแลแผลฝีเย็บ จะสังเกตเห็นว่าหลังคลอดจะมีน้ำคาวปลาไหลออกมาทางช่องคลอด วันแรกๆ จะมีสีแดง และสีจะค่อยๆ จาง และจะหมดไปภายใน 6 สัปดาห์ แม่หลังคลอดควรจะสวมผ้าอนามัยดูแลทำความสะอาดด้วยสบู่และล้างให้สะอาด สำหรับแม่ที่คลอดลูกผ่านทางช่องคลอด นอกจากทำความสะอาดดังที่กล่าวแล้ว ควรนั่งแช่น้ำอุ่นหรือปล่อยให้น้ำอุ่นไหลผ่านแผลฝีเย็บ ซึ่งอาจจะช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดได้ และช่วยกระตุ้นให้มีการไหลเวียนของเลือดดีขึ้น ซึ่งจะทำให้แผลหายเร็วขึ้น
5. การดูแลแผลผ่าตัด กรณีที่แพทย์ผ่าตัดติดพลาสเตอร์ซึ่งกันน้ำไม่ได้ คุณแม่ต้องระวังไม่ให้แผลโดนน้ำ คุณแม่อาจจะต้องเช็ดตัวไปก่อน แต่ถ้าแพทย์ติดพลาสเตอร์กันน้ำก็สามารถอาบน้ำได้เลย แต่ห้ามอาบน้ำอุ่นห้ามถูบริเวณที่ติดพลาสเตอร์และถ้าพลาสเตอร์หลุดให้รีบมาพบแพทย์ทันที โดยแพทย์จะนัดเพื่อดูแผลผ่าตัดอีกครั้ง หลังกลับบ้านไปแล้ว 1 สัปดาห์หรือ 6 สัปดาห์
6. การมีเพศสัมพันธ์ หลังจากคลอดแม่อาจจะมีความรู้สึกทางเพศลดลง ทั้งนี้เป็นผลมาจากการคลอด และความเครียดกับการปรับตัวเป็นแม่ การเจ็บแผล และมีน้ำคาวปลาทำให้ไม่พร้อม ซึ่งแม่และพ่อควรปรับตัวเข้าหากันและแสดงออกอย่างเหมาะสม อย่างไรก็ตามเพื่อให้แน่ใจว่าแผลในช่องคลอดและโพรงมดลูกหายสนิทแล้ว แม่ควรได้รับการตรวจเช็คร่างกายหลังคลอดจากแพทย์ก่อน โดยทั่วไปแล้วจะมีการนัดมาตรวจหลังคลอด 6 สัปดาห์
7. อาการผิดปกติ เมื่อมีอาการผิดปกติ เช่น มีไข้ เต้านมอักเสบ ปวดบวม แดง ร้อน น้ำคาวปลาไหลปริมาณมาก มีกลิ่นเหม็น ปัสสาวะแสบ ขัด ขุ่น ปวดท้อง อาการดังกล่าวให้รีบไปพบแพทย์โดยด่วน
1. อาหาร คุณแม่ควรรับประทานอาหารเพิ่มขึ้น เนื่องจากต้องใช้ในการสร้างน้ำนมให้ได้ตามความต้องการของลูกน้อย อาหารที่ควรรับประทาน ได้แก่ นม ควรดื่มอย่างน้อยวันละ 2-3 แก้ว ผลไม้ ถั่ว แป้ง เนื้อสัตว์ต่างๆ แต่ควรลดอาหารรสจัด ของหมักดอง และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะสามารถขับออกมาทางน้ำนมได้
2. การพักผ่อน หลังจากที่คลอดลูก แม่จะมีความอ่อนเพลีย เป็นเพราะการสูญเสียพลังงานจากการคลอดและการดูแลลูก ฉะนั้นแม่ต้องแบ่งเวลาหรือหาเวลาเพื่อพักผ่อนบ้างในช่วงกลางวัน ขณะที่ลูกน้อยหลับ แม่ก็ควรจะได้หลับซัก 1-2 ชั่วโมง
3. การดูแลความสะอาดหลังคลอด สำหรับแม่ที่ให้นมหลังคลอดน้ำนมจะไหลเปรอะเปื้อน ฉะนั้นก่อนและหลังให้นมแม่ควรเช็ดทำความสะอาดหัวนมด้วยน้ำต้มสุก เพื่อรักษาความสะอาด และป้องกันไม่ให้น้ำนมเกาะติดหัวนม ซึ่งอาจจะทำให้หัวนมแตกได้ ที่สำคัญแม่สามารถอาบน้ำ แปรงฟัน สระผมได้ตามปกติ
4. การดูแลแผลฝีเย็บ จะสังเกตเห็นว่าหลังคลอดจะมีน้ำคาวปลาไหลออกมาทางช่องคลอด วันแรกๆ จะมีสีแดง และสีจะค่อยๆ จาง และจะหมดไปภายใน 6 สัปดาห์ แม่หลังคลอดควรจะสวมผ้าอนามัยดูแลทำความสะอาดด้วยสบู่และล้างให้สะอาด สำหรับแม่ที่คลอดลูกผ่านทางช่องคลอด นอกจากทำความสะอาดดังที่กล่าวแล้ว ควรนั่งแช่น้ำอุ่นหรือปล่อยให้น้ำอุ่นไหลผ่านแผลฝีเย็บ ซึ่งอาจจะช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดได้ และช่วยกระตุ้นให้มีการไหลเวียนของเลือดดีขึ้น ซึ่งจะทำให้แผลหายเร็วขึ้น
5. การดูแลแผลผ่าตัด กรณีที่แพทย์ผ่าตัดติดพลาสเตอร์ซึ่งกันน้ำไม่ได้ คุณแม่ต้องระวังไม่ให้แผลโดนน้ำ คุณแม่อาจจะต้องเช็ดตัวไปก่อน แต่ถ้าแพทย์ติดพลาสเตอร์กันน้ำก็สามารถอาบน้ำได้เลย แต่ห้ามอาบน้ำอุ่นห้ามถูบริเวณที่ติดพลาสเตอร์และถ้าพลาสเตอร์หลุดให้รีบมาพบแพทย์ทันที โดยแพทย์จะนัดเพื่อดูแผลผ่าตัดอีกครั้ง หลังกลับบ้านไปแล้ว 1 สัปดาห์หรือ 6 สัปดาห์
6. การมีเพศสัมพันธ์ หลังจากคลอดแม่อาจจะมีความรู้สึกทางเพศลดลง ทั้งนี้เป็นผลมาจากการคลอด และความเครียดกับการปรับตัวเป็นแม่ การเจ็บแผล และมีน้ำคาวปลาทำให้ไม่พร้อม ซึ่งแม่และพ่อควรปรับตัวเข้าหากันและแสดงออกอย่างเหมาะสม อย่างไรก็ตามเพื่อให้แน่ใจว่าแผลในช่องคลอดและโพรงมดลูกหายสนิทแล้ว แม่ควรได้รับการตรวจเช็คร่างกายหลังคลอดจากแพทย์ก่อน โดยทั่วไปแล้วจะมีการนัดมาตรวจหลังคลอด 6 สัปดาห์
7. อาการผิดปกติ เมื่อมีอาการผิดปกติ เช่น มีไข้ เต้านมอักเสบ ปวดบวม แดง ร้อน น้ำคาวปลาไหลปริมาณมาก มีกลิ่นเหม็น ปัสสาวะแสบ ขัด ขุ่น ปวดท้อง อาการดังกล่าวให้รีบไปพบแพทย์โดยด่วน
ที่มา..นิตยสารบันทึกคุณแม่
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น